Το φαράγγι του Χαυγά , ένα τοπίο βγαλμένο από παραμύθι.

Η Κρήτη μας φημίζεται για τα τοπία που είναι στολισμένα με την "άγρια" ομορφιά της. Υπάρχουν πολλά μέρη τα οποία είναι διεθνώς αναγνωρισμένα και αποτελούν πόλο έλξης, πολλών επισκεπτών ετησίως. Υπάρχουν όμως και πολλά όμορφα μέρη τα οποία δεν έχουν λάβει ακόμα την αναγνώριση που τους αξίζει. Ένα από αυτά τα μέρη είναι και το Φαράγγι του Χαυγά. 

Το Φαράγγι του Χαυγά είναι το μοναδικό μεγάλο φαράγγι στο Οροπέδιο Λασιθίου, πρόκειται για μία μοναδική διαδρομή, ξομπλιασμένη με τα στολίδια της φυσης και σχηματίζεται ανάμεσα στα υψώματα Καθάριος Λάκκος και Καθάρια Κεφάλα της Δίκτης. Μέσα από το φαράγγι περνά ο Χαυγάς Ποταμός που συγκεντρώνει τα νερά του Οροπεδίου Καθαρού, τα οποία είναι πολλά λόγω των χιονοπτώσεων και έντονων βροχοπτώσεων που λαμβάνουν χώρο στο υψόμετρο αυτό , περνάει από το Οροπέδιο Λασιθίου (ως Μεγάλος Ποταμός) και τα μεταφέρει στον Χώνο ή Ξερόκαμπο. Από εκεί εξέρχονται από τις Φλέβες της Κασταμονίτσας και μέσω του ποταμού Αποσελέμη καταλήγουν στο ομώνυμο φράγμα. Το όνομα «Χαυγάς», είναι πολύ κοινό για τα φαράγγια της Ανατολικής Κρήτης, και σημαίνει φαράγγι.

Το φαράγγι έχει συνολικό μήκος περίπου 4 χιλιομέτρων και είναι σχετικά ομαλό και προσβάσιμο στον καθένα στο τμήμα από την έξοδό του, όπου είναι αρκετά ανοικτό και δημιουργεί στο πλάι μεγάλες σάρες. Στη συνέχεια το φαράγγι στενεύει σχετικά απότομα και ακολουθεί μία αναφορική πορεία με πολλές πέτρες μέχρι την λίμνη του Νεραϊδοκόλυμπου, η οποία είναι σαν βγαλμένη απο παραμύθι, στη βάση ενός μικρού καταρράκτη με ένα ολοστρόγγυλο τεράστιο ογκόλιθο , ο ογκόλιθος είναι μία σφαίρα την οποία θα ζήλευε και ο καλύτερος χτίστης , η οποία όμως δεν έχει δεχτεί καμία ανθρώπινη παρέμβαση φτιάχτηκε από την μαγεία της φύσης.  Εδώ , στον νεραϊδοκόλυμπο , λέγανε οι παλιοί ότι λούζονταν οι νεράιδές του φαραγγιού. Ένας από τους παλαιότερους μύθους του τόπου. 

 Ακριβώς στο σημείο λίγο πριν από το Νεραϊδοκόλυμπο καταλήγει το μικρό παραφάραγγο της Πλύστρας, με πολλούς μικρούς καταρράκτες που καταλήγουν στο ρέμα του Χαυγά. Στο πάνω μέρος του φαραγγιού δημιουργείται ο χαρακτηριστικός καταρράκτης της Πλύστρας με μικρή ροή νερού ακόμη και το καλοκαίρι ο οποίος φέρνει τα νερά από τα βόρεια των κορφών Λάζαρος και Σπαθί. Στην Πλύστρα λέει ο θρύλος ότι έπλεναν οι νεράιδες τα εσώρουχά τους. 

Παρόλο που η ομορφιά του φαραγγιού είναι απερίγραπτη, ελάχιστοι οι τυχεροί που αποφασίζουν να το επισκεφθούν μιας και λίγοι γνωρίζουν την ύπαρξή του. Εάν αποφασίσετε να το διασχίσετε, ακολουθήστε την συνηθέστερη πορεία,  μπαίνοντας από την έξοδο του, δίπλα στην λιμνοδεξαμενή του Αγίου Γεωργίου, μέσω χωματόδρομων που ξεκινούν από το χωριό Άγιος Κωνσταντίνος ή απο εκείνον που ξεκινάει απο το χωριό Άγιος Γεώργιος. Ο ποταμός έχει νερό μόνο μετά από μεγάλες νεροποντές, όπως βλέπετε στις φωτογραφίες μου οι οποίες είναι πριν λίγες ημέρες , ενώ ο Νεραϊδοκόλυμπος όλο το χρόνο. 

Θα σας πρότεινα ανεπιφύλακτα να το επιλέξετε για πεζοπορία , μιας και η ομορφιά του θα σας ανταμείψει στο έπακρο!