Ένα ταξίδι απο το 1959 στο 2022 , γνωρίζοντας την ιστορία του παπουτσιού.

Ο χρόνος περνάει και αφήνει πολλά πράγματα πίσω , του τίποτα όμως αναλλοίωτο. Είτε αυτό είναι ένας άνθρωπος , είτε μία ολόκληρη πόλη , είτε μία ξύλινη ταμπέλα που κρέμεται εδώ και πολλά χρόνια πάνω από ένα μαγαζί. Την ίδια πινακίδα θα συναντήσει κάνεις έξω από το μαγαζί του κυρίου Σαπουντζάκη η οποία γράφει με μεγάλα γράμματα "ΔΕΡΜΑΤΑ είδη υποδηματοποιιας Σαπουντζάκης"  η ιστορία όμως δεν σταματάει απλως στην εξώπορτα αλλά ξεδιπλώνεται μέσα στο κατάστημα, στο οποίο αρκετές φορές θα συναντήσει κανείς τον κύριο Μιχάλη.

Η ιστορία ξεκινάει το μακρινό 1959 , εκείνος ήταν φαντάρος όσο ο πατέρας του αγόρασε εκείνο το μαγαζί και απο το 1960 που επέστρεψε μέχρι που συνταξιοδοτήθηκε ήταν στα δικά του χέρια. Μοιράστηκε μαζί μου πολλά για την ιστορία του παπουτσιού και πόσο εκείνη έχει αλλάξει με τα χρόνια. 

Παλιά το Ηράκλειο, είχε τη δικιά του "βιομηχανία" παπουτσιών , που αποτελούνταν από 19 μικρές βιοτεχνίες στις οποίες εργάζονταν από 15 έως 20 άτομα στην καθεμία , και είχαν ως κύριο αντικείμενό τους το γυναικείο παπούτσι. 

Όπως μου είπε χαρακτηριστικά  ,οι γυναίκες ανέκαθεν ασχολιόντουσαν περισσότερο με την εικόνα τους και τα παπούτσια που έφευγαν , ήταν κυρίως τα γυναικεία. 

Οι βιοτεχνίες του Ηρακλείου είχαν φτάσει σε τέτοιο επίπεδο τα παπούτσια τους, που τα εξήγαγαν ακόμα και στην Αθήνα. Επίσης στην Κρήτη υπήρχαν περισσότερα από 40 βυρσοδεψία, μάλιστα και η οικογένειά του κατείχε ένα από αυτά , το οποιο εδώ και πολλά χρόνια είναι κλειστό. Βυρσοδεψία συναντάει κανείς στην Κρήτη μόνο στα Χανιά πλεον και εννοείται όχι τα ίδια αριθμητικά με τα παλαιότερα χρόνια. Τα δέρματα προέρχονται κυρίως απο μοσχάρι και κατσίκες, μάλιστα το δέρμα απο κατσίκα πωλείται ολόκληρο ενώ απο μοσχάρι μισό μισό.

(Δέρμα απο κατσίκα διακρίνονται τα τέσσερα πόδια της και ο λαιμός της.) 

(Δέρμα απο μισό μοσχάρι.) 

Όταν τον ρώτησα αν θεωρεί πως υπάρχουν πιθανότητες τα επαγγέλματα αυτά να αρχίσουν να ξανανθίζουν στην Ελλάδα , η απάντησή του ήταν αρνητική. « Όχι παιδί μου, πλέον έχουν κυριεύσει τα άλλα παπούτσια , τα πάνινα , τα αθλητικά ,τα οποία όλοι θεωρούν ότι είναι πιο αναπαυτικά, πιο ελαφριά και προτιμούν εκείνα. Μέλλον  τα επαγγέλματα μας έχουν πλέον στο εξωτερικό.»  Μοιράστηκε μάλιστα μαζί μου μία ιστορία που αφορά τα τέλη της δεκαετίας του '70 , αρχές του '80. Μου είπε χαρακτηριστικά ότι είχε πάει με κάποιους φίλους του, να παρακολουθήσει μία παρέλαση και κατέβαιναν πλήθος οι μαθητές φορώντας άσπρα πάνινα παπούτσια. Εκείνος τότε απευθύνθηκε στους συνομιλητές του, λέγοντάς τους «Βλέπετε αυτά τα παπούτσια; Μία μέρα αυτά θα μας κλείσουνε!» και μάλιστα πολλοί από τους παρόντες έσπευσαν να τον διαψεύσουν. Ο χρόνος όμως, δυστυχώς, απέδειξε πως όσα είπε ίσχυαν. Με την πάροδο των χρόνων λιγόστεψαν τόσο υποδηματοποιοί όσο και τα καταστήματα με ήδη υποδηματοποιίας. Ο ίδιος παραμένει πιστός στο δερμάτινο παπούτσι ,και ενώ τον έχουν παροτρύνει φίλοι του να φορέσει αθλητικά παπούτσια, αρνείται πεισματικά λέγοντας «Εγώ τόσα χρόνια δέρματα πουλούσα και θα βάλω τώρα ύφασμα;» 

Στο μαγαζί του κυρίου Σαπουντζάκη  (του υιού πλέον) θα βρει κανείς δέρματα εξαιρετικής ποιότητας , κάποια από τα οποία ταξιδεύουν από τη γειτονική Ιταλία για να φτάσουν στα ράφια και μετέπειτα στα πόδια μας , τα δέρματα αυτά τα χαίρονται κυρίως ανδρικά πόδια μιας και όπως μου είπε ο κύριος Μιχάλης, πλέον κυρίως δέρματα αυτά χρησιμοποιούνται για τα στιβάνια.

(Ο κύριος Μιχάλης με τον Κωστή Τσικνάκη ο οποίος είναι υποδηματοποιός και φρόντισε γι' αυτήν την όμορφη γνωριμία.) 

Ο κύριος Μιχάλης βρίσκεται συχνά στο κατάστημα του γιου του, τόσο για να περνάει τον ελεύθερο χρόνο του κάνοντας κάτι που τον γεμίζει όσο και για να βλέπει τους επί χρόνια φίλους του για τον καθιερωμένο καφέ τους. Φυσικά δεν θα μπορούσα να μην τον ρωτήσω τι θα έλεγε εμάς τους νέους αν θα μπορούσε κάτι να μας συμβουλέψει και όπως μου είπε χαρακτηριστικά , «Να επενδύσετε στη γη, η Κρήτη έχει ευλογημένο έδαφος και αν το εκμεταλλευτούν σωστά θα προκόψουν.»

Αυτό λοιπόν θα πω και εγώ , να εκμεταλλευτούμε όσα το νησί μας μας δίνει απλόχερα και θα ευχηθώ τα καλύτερα τόσο για την οικογένεια του κυρίου Σαπουντζάκη, που με τόση χαρά μοιράστηκε μαζί μου όλες αυτές τις όμορφες πληροφορίες, όσο και για την τέχνη του παπουτσιού που της αξίζει να βρεθείς σε μεγαλύτερες δόξες από αυτές που είχε υπάρξει μέχρι στα μέσα της δεκαετίας του '80.