Λυδία Αβαγιανού, το όνομα στο οποίο ακούν «Τα Καμασούδια».

Ψάχνοντας κανείς μέσα στο χάος των social media , μπορεί να βρει αληθινούς θησαυρούς καλά κρυμμένους. Κάπως έτσι ανακάλυψα και εγώ το προφίλ της Λυδίας ήταν τέλη Δεκεμβρίου όταν συνάντησα για πρώτη φορά το προφίλ της. Οι δημοσιεύσεις της μου κίνησαν το ενδιαφέρον και την ακολούθησα αμέσως. Το σήμα κατατεθέν της για μένα είναι το ρόδι , ένα ξεχωριστό σχέδιο με έντονο το παραδοσιακό στοιχείο. Γενικότερα οι δημοσιεύσεις της μου κινούσαν διαρκώς το ενδιαφέρον , δεν ήταν δύσκολο λοιπόν να συνεχίσω τον τομέα των συνεντεύξεων με εκείνη. Η ευχέρεια του λόγου της μοναδική , απόλαυσα το κάθε λεπτό που μιλούσαμε, και δεν ήταν και λίγα τα λεπτά. Το ζεστό της χαμόγελο έκανε το κλίμα ακόμα πιο ευχάριστο. Η συζήτηση μας κύλησε ως εξής:


-Λυδία μου καλημέρα θα ήθελα να ξεκινήσουμε την συζήτηση μας μιλώντας μου για την καταγωγή σου.                       

   Καλημέρα κοπέλα μου. Γεννήθηκα και μεγάλωσε στην Αθήνα , ωστόσο οι ρίζες μου δεν έχουν καμία σχέση με εκείνη ,η μητέρα μου κατάγεται από τα Χανιά , συγκεκριμένα απο την Κίσαμο και ο πατέρας μου από τη Μικρά Ασία. Η περιοχή από την οποία κατάγεται ο πατέρας μου είναι Τουρκία σήμερα , βρίσκεται ακριβώς απέναντι από τη Μυτιλήνη. Επίσης , έχω κάποιες λίγες ρίζες από Ανατολική Θράκη. Στα λέω τόσο αναλυτικά διότι θεωρώ πώς τα γονίδια διαδραματίζουν καθοριστικό ρολό στη ζωή ενός ανθρώπου. 

-Πότε ξεκίνησες να ασχολείσαι με το κέντημα;

Ήμουν από τα παιδιά που τον περίγυρό τους συναντούσαν το κέντημα η γιαγιά μου είχε τεράστια μπαούλα πού μέσα φιλούσε τα προικιά όλης της οικογένειας. Ακόμη και η μητέρα μου ασχολούνταν με το ράψιμο των ρούχων και έτσι το κέντημα ήταν ένα κομμάτι της καθημερινότητάς μου. Λόγω της γιαγιάς μου, ξεκίνησα δειλά-δειλά στην ηλικία των 5  ετών να κάνω την πρώτη μου σταυροβελονιά, κεντούσα αρκετά στο δημοτικό και τα πρώτα μου σεμεδάκια τα έχω ακόμα παρόλο που είχαν κάκιστη τεχνική. Όσο περνούσαν τα χρόνια λόγω του διαβάσματος το παραμέλησα , στην πορεία της ζωής μου όμως που η αγάπη μου για την παράδοση γινόταν όλο και πιο έντονη , άρχισα να αισθάνομαι άσχημα που δεν μπορούσα να κάνω όσα έβλεπα και θαύμαζα , έτσι πριν δύο χρόνια ξεκινήσα με ένα ρεθυμνιώτικο δύσκολο πλεκτό. 

-Είχε κάποιο συγγενικό σου πρόσωπο επαγγελματική σχέση με την παράδοση;

Επαγγελματική σχέση όχι , ο μπαμπάς μου ειδικά ήταν εντελώς διαφορετικών απόψεων. Ήταν της άποψης να βρεις μία δουλειά σταθερή, να γνωρίζεις ξένες γλώσσες, θεωρούσε ιδανικό επάγγελμα κάποιο από τα πιο συνηθισμένο όπως για παράδειγμα δάσκαλος, δικηγόρος ,γιατρός κάτι ανάλογο. Η πλευρά της μαμάς μου ήταν περισσότερο βουτηγμένη στην παράδοση , αλλά και πάλι όχι επαγγελματικά. Τα φαγητά μας κυρίως ήταν απόλυτα παραδοσιακά, οι συνταγές πήγαιναν από την προγιαγιά στη γιαγιά μου, από τη γιαγιά στη μαμά μου. Άμεση σχέση είχαν με το ράψιμο αλλά όχι στον παραδοσιακό τομέα , η μητέρα μου έραβε ρούχα η γιαγιά μου μόνταρε καλσόν. Η Κρήτη όμως ήταν αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μου , κάθε Πάσχα, καλοκαίρι Χριστούγεννα, περνούσα στην Κρήτη τις διακοπές μου. Στην Αθήνα μάλιστα με θεωρούσαν Κρητικιά και στην Κρήτη , Αθηναία. 

-Σου δημιουργήθηκε αμέσως η επιθυμία να ασχοληθείς επαγγελματικά με αυτό ή προέκυψε στην πορεία; Θα ήθελα επίσης να μου πεις για το ρόδι σου που είναι σήμα κατατεθέν σου. 

Δεν είχα σκοπό να ασχοληθώ επαγγελματικά με αυτό , άλλωστε το αντικείμενο το οποίο σπούδασα είναι εντελώς διαφορετικό, έχω αποφοιτήσει από σχολή μαγειρικής και μάλιστα με άριστα, το μόνο κοινό που έχει μαγειρική με το κέντημα είναι το σημείο της δημιουργικότητας. Το να κάνω το κέντημα επάγγελμα ήρθε απο μόνο του , αρχικά ξεκίνησα να κάνω δώρα , για παράδειγμα το ρόδι το οποίο είναι και ένα εξολοκλήρου δικό μου σχέδιο,  προήλθε από την ανάγκη μου να δωρίσω σε ανθρώπους που θεωρούσα πολύ σημαντικούς στη ζωή μου κάτι ξεχωριστό αντί να αγοράσω ένα πήλινο ρόδι ή κάτι ανάλογο. 
 Σιγά-σιγά άτομα τα οποία έβλεπαν το ρόδι επικοινωνούσαν μαζί μου και μου ζητούσαν να το παραγγείλουν , και κάπως έτσι ξεκίνησα να ασχολούμαι επαγγελματικά με το κέντημα. Όσο για το ρόδι πλέον έγινε περιζήτητο και χρησιμοποιείται σε εντελώς διαφορετικούς σκοπούς από εκείνους για τους οποίους το δημιούργησα. Μου αρέσει πάρα πολύ όταν μου στέλνουν να  παραγγείλουν κάτι που με τόσο αγάπη έφτιαξα και μου λένε ότι το θέλουν για κάτι που εγώ ούτε καν είχα σκεφτεί ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί , ιδιαίτερη αίσθηση μου έκανε μάλιστα μία κοπέλα , η οποία μου είπε ότι θέλει πάνω στο ρόδι να βάλει τις βέρες του γάμου της! Ένα από τα μεγαλύτερα μου κίνητρα στο να κάνω το κέντημα επάγγελμα μου ήταν ότι για μένα φάνηκε , ο ιδανικός τρόπος να βάλω την παράδοση στα σπίτια των ανθρώπων. 

-Από που προέκυψε η έμπνευση και ονόμασες την σελίδα σου  «Τα Καμασούδια»;

Είμαι ένα άτομο που διαβάζει πολύ, χρησιμοποιώ το εργαλείο που τόσο απλόχερα μας δόθηκε, το διαδίκτυο, έτσι ώστε να εμπλουτίσω τις γνώσεις μου γύρω από την παράδοση. Διαβάζοντας λοιπόν κάποια στιγμή σε ένα από τα blog  που εμφανίζονται στην 20η σελίδα της Google ψάχνοντας για τον αργαλειό , κάποιος έγραφε ότι επισκεπτόμενος το χωριό του οι θείες του έδειχναν τα εργόχειρα τους ή αλλιώς τα καμασούδια τους. Ενώ έψαξα αρκετά να βρω την ετυμολογική σημασία της λέξης δεν κατάφερα να βρω κάτι έτσι απλά αρκέστηκα στον συνειρμό που έκανα εγώ στο κεφάλι μου, οτι δηλαδή σημαίνει τα καμωμένα μου. Όταν πλέον η σελίδα δημιουργήθηκε και ονομάστηκε έτσι, έψαξα να βρω την πηγή αλλά δεν κατάφερα. Πλέον το όνομα της σελίδας με συντροφεύει στην καθημερινότητά μου , μιας και πολλοί δικοί μου άνθρωποι με φωνάζουν πλέον καμασούδι! 

-Τι άλλο θα ήθελες να κάνεις στα Καμασούδια που δεν έχεις κάνει ακόμα;

Είναι πολλά αυτά που δεν έχω κάνει ακόμα, θα ήθελα στο μέλλον να έχω τις γνώσεις να μπορώ να κάνω εξολοκλήρου τη διαδικασία έτσι ώστε να φτάσει για παράδειγμα ένα κεντημένο τραπεζομάντηλο στο σπίτι μιας νοικοκυράς, από το γνέσιμο του μαλλιού, από το χρωματισμό του έτσι ώστε να προκύψει το χρωματιστό νήμα γενικότερα θα ήθελα όλα να περνάνε από τα χέρια μου. Μια ακόμα επιθυμία μου είναι να γίνει πιο γνωστό και το βελονάκι μου το οποίο κόσμος δεν μου ζητάει πολύ, και απ' ότι έχω καταλάβει δεν ξέρει και ότι ασχολούμαι με αυτό. Έχω ήδη ξεκινήσει να ασχολούμαι και με τις παραδοσιακες φορεσιές στον τομέα του κεντήματος και θα ήθελα κάποια στιγμή να κάνω και τα πατρόν. Το σίγουρο είναι πάντως ότι θέλω να εμπλουτίσω τις γνώσεις μου. Ηδη μάλιστα μιλάω με μία κυρία από την Κριτσά, η οποία έχει όλη την καλή διάθεση να μου μάθει πολλά πράγματα για τη φορεσιά τους , τα κεντήματα τους και γενικότερα , να μου μεταλαμπαδεύσει τις γνώσεις της γύρω από την παράδοση , οι οποίες είναι πάρα πολλές.  -Ποιό είναι το μεγαλύτερο σου όνειρο γύρω από αυτό που τόσο όμορφα έχεις ξεκινήσει; Όχι μόνο το κέντημα αλλά και την σελίδα γενικότερα. 

Το μεγαλύτερό μου όνειρο γύρω από όλο αυτό είναι να βάλω το μικρό μου λιθαράκι, έτσι ώστε ο Έλληνας να μην αφήσει την παράδοση του να καταστραφεί. Δυστυχώς στις μέρες μας υπάρχει έντονη νοοτροπία, πώς εκείνος που ασχολείται περισσότερο με την παράδοση είναι παλιομοδίτης , και πως η παράδοση είναι κάτι το ξεπερασμένο. Είμαι της άποψης ότι οι άνθρωποι όσο περισσότερο ασχολούνται με την παράδοση τους , τόσα περισσότερα πράγματα μαθαίνει τους για τον εαυτό τους. Βέβαια όπως πολύ σωστά μου είχε πει ο δάσκαλός μου στη σχολή χορού που πηγαίνω , όσο περισσότερο ασχολείται κανείς με κάτι τόσο πιο εύκολο είναι το να το αλλοιώσει, έτσι θα πέπει να προσέξουμε την αλλοίωση έτσι ώστε να μην επέλθει. Εγώ πιστεύω ότι πρέπει να χρησιμοποιήσουμε την παράδοση ως όπλο, να ξεπεράσουμε τους δύσκολους καιρούς και τις άσχημες καταστάσεις τις οποίες βιώνουμε. Κάθε φορά που λαμβάνω ένα μήνυμα από άτομα που μου λένε ότι και εγώ νόμιζα ότι είμαι ο μόνος που ασχολούμαι με την παράδοση χαίρομαι, γιατί αν όλοι εμείς που ασχολούμαστε οι οποίοι δεν είμαστε όσο λίγοι νομίζουν ,δείξουμε στους υπόλοιπους την ομορφιά της παράδοσης, τα πράγματα θα γίνουν πολύ καλύτερα. 

-Μιας και αναφερθήκαμε στην εποχή μας,θα ήθελα να μου πεις την άποψή σου για την σύγχρονη κοινωνία. 

Αυτό που με προβληματίζει περισσότερο, είναι οι περιορισμένες ευκαιρίες που δίνονται σε εμάς τους νέους καθώς και τα ελάχιστα κονδύλια που έχουμε για να πορευτούμε. Με μισθούς της τάξεως των 500 ευρώ είναι πολύ δύσκολο κάποιος , να ξεκινήσει να επιτυγχάνει τελικά αυτό που θέλει στις μέρες μας. Κάτι ακόμα που με προβληματίζει ιδιαίτερα είναι ο θεσμός της οικογένειας ο όποιος ολοένα και διαβρώνεται. Θα ήθελα οι άνθρωποι της γενιάς μας, να μπορέσουμε να διεκδικήσουμε ένα καλύτερο αύριο, σε όποιον τομέα θέλει ο καθένας μας. 
-Τέλος, τι θα ήθελες να πεις σε όλους τους νέους που πιθανόν διαβάσουν αυτό το άρθρο , για την νέα γενιά που έχει σε ένα μεγάλο ποσοστό απομακρυνθεί από την παράδοση;

Θα ήθελα να πω ότι οι άνθρωποι πρέπει να είναι ανοιχτοί σε όλα , να μπορέσουν δηλαδή χωρίς παρωπίδες, να διαλέξουν αυτό που πραγματικά τους αρέσει και τι όχι. Να ακούσουν όλα τα είδη μουσικής, να διαβάσουν να ενημερωθούν , και συνειδητά να καταλήξουμε σε όποια απόφασή τους χωρίς περιορισμούς. Επίσης, θα ήθελα να αναφερθώ και σε εκείνους που ασχολούνται, και να τους πω να μην δέχονται με κλειστά μάτια ό,τι τους λέει ο άλλος , διότι πολύ συχνά προσπαθούν να προωθήσουν στον κόσμο γεγονότα τα οποία είναι πολύ μακριά από την ιδιοσυγκρασία και την κουλτούρα του Κρητικού. Ακόμα και στο χορό παρατηρείται έντονη αλλοίωση έχοντας παραμερίσει στο ομαδικό πνεύμα και έχοντας εστιάσει στο ατομικό. Μέσα από το δάσκαλό μου το Λευτέρη τον Κορναράκη κατάφερα να μάθω τόσο τον χορό όσο και την κουλτούρα που κρύβεται πίσω του. Θέλω να πω ότι θέλει προσοχή και μελέτη το οτιδήποτε έχει σχέση με την παράδοση. Χρειάζεται να διαβάζουμε τόσο ιστορία όσο και παλαιότερες συνήθειες, έτσι ώστε να καταλάβουμε από τα πιο απλά μέχρι τα πιο σύνθετα που έχουν σχέση με την παράδοσή μας όπως είναι για παράδειγμα οι λόγοι για τους οποίους χόρευαν στα όρη πηδηχτά και στον κάμπο στρωτά. Επισημαίνω όμως, σε όσους δεν ασχολούνται, ας το δοκιμάσουν έτσι ώστε να δώσουν στον εαυτό τους την ευκαιρία να δει αν τους αρέσει ή αν όντως δεν τους ταιριάζει. 

Αφου ευχαριστήσαμε η μία την άλλη ολοκληρώσαμε την κλήση μας , και ανανεώσαμε το ραντεβού μας το οποίο θα γίνει από κοντά όταν φτιάξουν τα πράγματα και όχι πίσω απο έναν άψυχο υπολογιστή! Είπαμε φυσικά και άλλα πολλά τα οποία δεν διαβάσατε, μοιραστήκαμε σκέψεις και απόψεις κοινές, λόγια τα οποία φύλαξα στα μπαούλα της ψυχής μου , όπως ακριβώς έκανε η γιαγιά της Λυδίας με τα προικιά όλης της οικογένειας! 

Την Λυδία μπορείτε να την βρείτε εδώ:

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Μαρία Σκουλά , το μέλλον της παραδοσιακής φορεσιάς!

Μιράντα Καρκάνη, η δημιουργός του Visalo ceramics!