The diary of a Cretan woman

ΓΑΡΙΦΑΛΛΟ ΣΤΟ ΠΈΤΟ ΤΟΥ ΦΟΡΕΊ ΚΑΙ ΜΑΣ ΘΥΜΙΖΕΙ ΑΓΩΝΕΣ ΠΟΎ ΕΓΙΝΑΝΕ ΓΙΑ ΚΆΤΙ ΠΟΎ ΑΞΙΖΕΙ,!!!  Την 1η Μαΐου του 1944, την ελληνική Πρωτομαγιά σημάδεψε μία ακόμα μελανή σελίδα της ιστορίας, η εκτέλεση 200 Ελλήνων αγωνιστών, ως αντίποινα για τον φόνο του διοικητή της 41ης Μεραρχίας Οχυρών υποστράτηγου Κρεχ στους Μολάους. Στον κατάλογο των θυμάτων βρισκόταν ο Ναπολέων Σουκατζίδης, ένας νέος και μορφωμένος άνδρας, ο οποίος εκτελούσε χρέη διερμηνέα, εφόσον γνώριζε καλά τη γερμανική γλώσσα και είχε κερδίσει το σεβασμό των Γερμανών. Όταν έφθασε η ώρα της ανακοίνωσης των ανδρών προς εκτέλεση, ο διοικητής του στρατοπέδου επενέβη για να μη χάσει τη ζωή του ο Σουκατζίδης. Ωστόσο, εκείνος αρνήθηκε «να ζήσει σε βάρος των άλλων» και έτσι, συνόδευσε τους συντρόφους του. Η πράξη εκτέλεσης των αγωνιστών ενέπνευσε τον Γιάννη Ρίτσο να γράψει το ποίημά του «Σκοπευτήριο Καισαριανής». Εδώ πέσαμε. Παιδιά του λαού. Γνωρίζετε γιατί. Γυμνοί, κατάσαρκα φορώντας τις σημαίες, -η Ελλάδα τις έρραψε με ουρανό και άσπρο

Η Πρωτομαγιά αποτελεί μια ξεχωριστή ανάμνηση των παιδικών μου χρονών, θυμάμαι τον ενθουσιασμό μου σε κάθε πρωτομαγιάτικο ξύπνημα. Έτρωγα γρήγορα το πρωινό μου και μαζί με την αδερφή μου βγαίναμε στα τριγύρω χωράφια να μαζέψουμε λουλουδια. Πολλοί κάνουν στεφάνια, εμείς κάναμε μεγάλα μπουκέτα και τα δέναμε με μια κορδέλα στην εξώπορτα του σπιτιού μας. Τα πρώτα λουλούδια που έμπαιναν στο μπουκέτο μας ήταν οι πανέμορφες μαχαιρίδες, αυτά τα κομψά ψηλόλιγνα λουλούδια με τα μωβ ανθάκια τα οποία φύτρωναν σαν μικρή αγέλη , σε διπλανό από το σπίτι μας χωράφι. Δεν κόβαμε ποτέ όσα θέλαμε γιατί η μαμά μας μας έλεγε ότι όλοι πρέπει να βρουν να βάλουν μαχαιρίδες στα μπουκέτα τους. Έπειτα σειρά είχαν τα στάχυα , κόβαμε πληθώρα από δαυτα μιας και υπήρχαν παντού. Έκαναν πλούσιο το μπουκέτο μας και του έδιναν μια πράσινη, ανοιξιάτικη απόχρωση. Ζίνιες , ζέρμπερες και μαργαρίτες έπαιρναν θέση σιγά σιγά στον χορό του μπουκέτου. Βάζαμε λουλουδια να 'ναι ανθεκτικά, να αντέξουν έστω και ξεραμένα στο μπουκέ

Η Μονή του Αγίου Γεωργίου, που βρίσκεται μέσα στο φαράγγι του Σεληναρίου, χτίστηκε κατά τη Β’ βυζαντινή περίοδο. Σύμφωνα με την παράδοση, ένας μοναχός από τη Ρόδο βρήκε στο σημείο μία εικόνα του Αγίου Γεωργίου και έτσι έκτισε ένα εκκλησάκι και ο ίδιος πέρασε το υπόλοιπο της ζωής του στο σπήλαιο στην απέναντι πλευρά του βουνού. Είχε μόνος του λαξεύσει τον τάφο του, του οποίου τα ίχνη εντοπίζονται στο σημείο όπου αργότερα υψώθηκε μεγάλος σταυρός, ορατός από την αυλή του ναού. Για ένα διάστημα στα χρόνια της Οθωμανικής Κυριαρχίας δεν είναι γνωστή η χρήση του χώρου. Πάντως, ορισμένα μικρά κελιά που υπήρχαν γύρω από το ναό φανερώνουν πως λειτούργησε στο χώρο κάποιο κοινόβιο. Το 1934 ξεκίνησαν οικοδομικές εργασίες ίδρυσης κτιρίων και εκμετάλλευσης του περιβάλλοντα χώρου για τη διευκόλυνση των προσκυνητών του Αγίου Γεωργίου. Σήμερα, ο ναός αποτελεί παρεκκλήσιο της σύγχρονης μονής, φέρει σύγχρονες τοιχογραφίες και μέσα στα όρια του προσκυνήματος υπάρχει πηγή νερού. Η ανδρική αυτή μ

Η κρητική παράδοση χαρακτηρίζεται από ποικιλία εθίμων που καθιστούσαν ξεχωριστή την κάθε εποχή. Τα έθιμα του Πάσχα ήταν πλούσια και όμορφα τα παλαιότερα χρόνια, όσο περνά όμως ο καιρός, εν μέρει αρχίζουν να ξεθωριάζουν πολλά από αυτά. Ωστόσο όμως αρκετά από αυτά  τα πατροπαράδοτα  έθιμα στα χωριά της Κρήτης, δεν έχουν αλλάξει πολύ, και κρατούν μέχρι και σήμερα.      Από τότε πού αρχίζει η Σαρακοστή, σαράντα μέρες πριν το Πάσχα δηλαδή, ο κόσμος νηστεύει μηδενός εξαιρουμένου και παιδιά, εκτός αν συντρέχει λόγος. Η νηστεία συμβολίζει τις  40 μέρες που νήστευε ο Χριστός κατά την παραμονή του στην Έρημο. Κάθε απόγευμα γίνεται εσπερινός στην εκκλησία. Κάποια χρόνια πολύ παλιά στα χωριά, δεν υπήρχε δυνατότητα για να υπάρξει ούτε φωτιά για το άναμμα των καντηλιών. Έτσι ο παπάς, έστελνε ένα  « παπαδάκι »,  στα κοντινά σπίτια με μια παλιά κουτάλα, ή ένα σπασμένο   βίσαλο, να πάει να φέρει δυο  κάρβουνα!Με αυτά τα κάρβουνα άναβε ο παπάς φωτιά για να ανάψει στη συνέχεια το θυμιατό τ

Ο κάθε τόπος έχει τα δικά του έθιμα , την δικιά του κουλτούρα και την δικιά του ντοπιολαλιά. Σε μία περιοχή όπως η Κρήτη μας , ακόμα και τα λουλούδια έχουν ξεχωριστά ονόματα , όπως για παράδειγμα τα χρυσάνθεμα.  Πρέπει να ήμουν τρίτη λυκείου όταν συνειδητοποίησα, ότι τα χρυσάνθεμα που συχνά συναντούσα ως σημεία αναφοράς τα βιβλία που διάβαζα, δεν είναι αλλά από τα δικά μας Αγιοδημητρούλια. Ένα λουλούδι τόσο όμορφο και τόσο ξεχωριστό που καταφέρνει να δίνει χρώμα και ζωή στις αυλές τους φθινοπωρινούς μήνες , όταν όλα τα λουλούδια μαραίνονται. Τα αγιοδημητρούλια είναι αναπόσπαστο κομμάτι και της δικιά μας αυλής , η μαμά μου αγαπάει πολύ τα λουλούδια της και τα φροντίζει με όλη της την καρδιά, όπως ακριβώς φροντίζει και μας. Πολλές φορές την πειράζω λέγοντάς της πως τα λουλούδια είναι τα υπόλοιπα παιδιά της, Και εκείνη μου πάντα μου απαντάει ότι το σπίτι που έχει γυναίκα ξεχωρίζει από την αυλή. Μετά την μετακόμιση μου σε άλλη πόλη, πιάνω τον εαυτό μου να χαζεύω τα μπαλκόνια που έχουν γλάσ

Παρασύρα ή φροκάλι! Η σκούπα του περασμένου αιώνα που μάζωνε τα χάλια!! Καλημέρα!! Παράσυρε (ή διαρμήσου) το σπίτι σου, να σου φανεί μεγάλο! στόλισε τη γυναίκα σου, να σου φανεί κοκόνα! μπάλωσε τα ρούχα σου, να σου φανούν καινούργια!! Έτσι έλεγαν οι παλιοί Κρητικοί όταν ήθελαν να πουν ότι τους αρέσει το νοικοκυρεμενο σπιτικό. Παρασέρνω = σκουπίζω διαρμήζομαι = τακτοποιώ κοκόνα = κοπέλα, κοκέτα χάλια = σκουπίδια κερά = γυναίκα  Η σκούπα από βούρλα (ή βρούλα) ήταν απαραίτητη σε κάθε σύγχρονο νοικοκυριό της εποχής εκείνης, ωστόσο υπήρχαν και άλλες αυτοσχέδιες σκούπες από αλλά φυτά και θάμνους για τους βοηθητικούς κυρίως χώρους (στάβλους, κοτέτσια, αυλές, αλώνι, κλπ) Όσο πιο παλιά ήταν η παρασύρα τόσο καλύτερη τη θεωρούσαν γιατί το χόρτο ξεραίνονταν και σκλήρυνε με αποτέλεσμα να σκουπίζει καλύτερα. Γι αυτό έλεγαν οι νοικοκυρές: -- η καινούργια παρασύρα μπορεί να παρασέρνει καλά, μα η παλιά γνωρίζει τη κάθε μας γωνιά!! Φωτογραφία 1: Μια γυναίκα από τη Γαλιά του δήμου Φαιστού Ηρακλείου, που